Tükürük bezi iltihabı, tıbbi adıyla sialadenit, tükürük bezlerinin bakteriyel veya viral enfeksiyonlar nedeniyle iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Ağız kuruluğu, şişlik, ağrı ve hassasiyet gibi belirtilerle kendini gösteren bu durum, genellikle uygun tedavi ile birkaç gün ila birkaç hafta içinde iyileşebilir. Ancak iltihabın şiddeti, neden olduğu komplikasyonlar ve kişinin bağışıklık durumu iyileşme süresini etkileyebilir. Bu yazıda, tükürük bezi iltihabının nedenlerini, belirtilerini ve tedavi sürecini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Tükürük Bezi İltihabı Nedir ve Kaç Günde Geçer?
Tükürük bezi iltihabı, tükürük üretimini ve salgılanmasını etkileyerek ağız içinde ağrılı şişliklere yol açan bir enfeksiyondur. Bu iltihap genellikle bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanır ve en sık Staphylococcus aureus bakterisi ile ilişkilidir. Viral enfeksiyonlar da özellikle kabakulak gibi hastalıklarda tükürük bezlerini etkileyebilir.
Tedavi süresi, iltihabın kaynağına ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir. Hafif vakalar genellikle 3-5 gün içinde iyileşirken, antibiyotik tedavisi gerektiren daha ağır vakalar 1-2 hafta sürebilir. Kronikleşen veya taş gibi engelleyici faktörler içeren durumlarda ise iyileşme süresi uzayabilir.
Tükürük Bezi İltihabının Nedenleri Nelerdir?
Tükürük bezleri, ağız içinde sürekli olarak tükürük üreterek sindirime ve ağız sağlığının korunmasına yardımcı olur. Ancak bazı nedenler bu bezlerin iltihaplanmasına yol açabilir.
Bakteriyel ve Viral Enfeksiyonlar
Bakteriyel enfeksiyonlar, özellikle tükürük akışının azalmasıyla birlikte gelişebilir. Viral enfeksiyonlar arasında kabakulak virüsü en yaygın sebeplerden biridir.
Tükürük Bezi Tıkanıklıkları ve Taşlar
Tükürük bezlerinde oluşan kalsiyum birikintileri (tükürük taşı), tükürük akışını engelleyerek enfeksiyon riskini artırabilir.
Ağız Kuruluğu ve Yetersiz Sıvı Tüketimi
Tükürük üretiminin azalması, bakterilerin ağız içinde birikmesine ve iltihaplanmaya neden olabilir. Özellikle yaşlı bireylerde veya yetersiz sıvı tüketen kişilerde görülme sıklığı artar.
Tükürük Bezi İltihabının Belirtileri Nelerdir?
Bu rahatsızlık farklı şiddetlerde ortaya çıkabilir ve belirtileri enfeksiyonun türüne göre değişebilir.
Şişlik ve Ağrı
Tükürük bezlerinde şişlik, özellikle yemek yerken veya çiğneme sırasında ağrı hissedilmesine neden olabilir.
Ağızda Kötü Tat ve Koku
Enfeksiyon nedeniyle ağız içinde kötü bir tat oluşabilir ve nefeste kötü koku görülebilir.
Ateş ve Halsizlik
İleri seviyede enfeksiyonlar, vücudun bağışıklık yanıtı nedeniyle ateş ve halsizlik hissine yol açabilir.
Tükürük Bezi İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi, iltihabın nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Evde Uygulanabilecek Yöntemler
Bol su içmek, ekşi yiyecekler tüketerek tükürük salgısını artırmak ve sıcak kompres uygulamak hafif vakalarda rahatlama sağlayabilir.
Antibiyotik Tedavisi
Bakteriyel kaynaklı iltihaplarda doktor kontrolünde antibiyotik kullanımı gereklidir.
Cerrahi Müdahale
Tükürük bezi taşları veya kronik iltihaplanmalar cerrahi olarak temizlenebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Tükürük bezi iltihabı ile ilgili merak edilen soruların yanıtlarını aşağıda bulabilirsiniz.
Tükürük bezi iltihabı bulaşıcı mı?
Bakteriyel iltihaplar genellikle bulaşıcı değildir, ancak kabakulak gibi viral enfeksiyonlara bağlı iltihaplanmalar bulaşıcı olabilir.
Tükürük bezi iltihabı kendiliğinden geçer mi?
Hafif vakalar genellikle kendiliğinden iyileşebilir, ancak ağrı ve şişlik devam ediyorsa tıbbi destek alınmalıdır.
Tükürük bezi iltihabı kaç günde iyileşir?
Hafif vakalar 3-5 gün içinde düzelebilirken, daha ciddi vakalar 1-2 hafta sürebilir.
Tükürük bezi iltihabı tekrar eder mi?
Eğer altta yatan nedenler (taşlar, ağız kuruluğu vb.) düzeltilmezse iltihap tekrarlayabilir.
Tükürük bezi iltihabı için hangi doktora gidilmeli?
Kulak burun boğaz (KBB) uzmanı, bu tür rahatsızlıkların teşhis ve tedavisinde uzmandır.
Tükürük bezi iltihabı olan biri ne yemeli?
Ekşi yiyecekler ve bol sıvı tüketimi tükürük akışını artırarak iyileşmeye yardımcı olabilir.
Kronik tükürük bezi iltihabı nasıl tedavi edilir?
Uzun süren veya tekrar eden vakalarda antibiyotik tedavisi, tükürük bezi taşlarının çıkarılması veya nadiren cerrahi müdahale gerekebilir.
